Cursus portretschrijven:
portret op basis van een gesprek
In drie lessen onderzoeken we hoe je een portret schrijft op basis van een gesprek. Welke vragen stel je? Wat werkt wel en niet als je het gesprek opschrijft? Hoe houd je lezers betrokken? We gaan experimenteren, veel lezen en bespreken!
Foto: Sofie Gheysens
Portretschrijven
Met een (geschreven) portret kan je iemand beter leren kennen, in het zonnetje zetten of zijn verhalen en levenslessen bewaren. Een mooie manier om iemand te portretteren is door met hem/haar/hen in gesprek te gaan. Met oprechte belangstelling en een paar praktische handvatten kan je ook zonder veel interview- en schrijfervaring een deel van iemands persoonlijkheid of levensloop vangen op papier.
Wat gaan we doen?
In deze drie lessen portretschrijven krijg je veel ruimte om te proberen, te reflecteren en te spieken bij anderen.
Les 1: Hoe voer je het gesprek?
We onderzoeken in deze les hoe je een gesprek kan:
-
voorbereiden (met een helder doel, onderwerp en lezerspubliek)
-
starten (met open, concrete vragen waarin de ander echt iets van zichzelf kan laten zien)
-
voortzetten (door stiltes te laten vallen en goed te observeren)
-
verdiepen (door door te vragen en verbanden te zoeken)
-
verlevendigen (met voorbeelden en details)
-
registreren (met opname, notities of beide)
Les 2: Hoe zet je het portret op papier?
Er zijn heel wat keuzes te maken als je een gesprek gaat omsmeden tot een geschreven portret. Welke informatie selecteer je? In welke vorm giet je je portret? Ga je voor en klassieke vraag-antwoordstructuur, maak je er een monoloog van of krijgen je eigen observaties ook een plek in de tekst? Hoe zichtbaar wil jij als schrijver zijn in het portret? Je kan op de achtergrond blijven of je interpretatie of zelfs mening laten doorklinken in inhoud en stijl. We gaan allerlei voorbeelden bekijken om te zien wat jou aanspreekt en wat je zelf eens wilt proberen.
Maakweken: je hebt drie weken om zelf een gesprek te voeren en daar een geschreven portret van te maken (deadline: 1 november). Daarna heb je nog een week om de portretten van de anderen te lezen.
Les 3: Wat werkt wel, wat werkt niet?
Misschien denk je bij het inleveren van je portret: ik twijfel nog over honderd dingen. Of vlak na het verzenden: ik zou het nu alweer helemaal anders aanpakken. Dat is heel goed! Tijdens het schrijven heb je allerlei keuzes te maken. Van sommige beslissingen ben je zeker, andere voelen als een gok. Door een afslag te nemen leer je altijd iets, zelfs als je een doodlopende weg treft, waardoor je een volgende keer al met iets meer zekerheid je keuzes maakt. Daarom valt er ook van onaffe of nog wankele portretten heel veel te leren. In een groep heb je de luxe om te zien welk effect andere keuzes kunnen hebben. In deze les nemen we de gemaakte keuzes onder de loep en horen we hoe een lezer het portret ervaart. Dat doen we op een fijne, veilige manier, met als voornaamste doel dat jij na afloop zin hebt om nog even te schaven aan je portret, het te laten lezen aan anderen of een gloednieuw volgend portret te gaan maken.
Meer leren over de literaire principes die helpen om je portret raak op te schrijven en diepte te geven? Volg dan mijn andere korte cursus Portretschrijven: schrijfprincipes voor een treffend en gelaagd portret.
Let op: Deze cursus is gericht op een-op-eengesprekken, zonder een meeluisterend publiek. In de cursus ga je op zoek naar hoe je gesprekspartner de dingen ziet en ervaart, en niet naar 'dé waarheid'. We gaan dus niet te werk als journalisten of critici en leggen de geïnterviewden het vuur niet na aan de schenen.
Voor wie?
Deze cursus is bedoeld voor iedereen die het geschreven portret op een speelse en veilige manier wil onderzoeken en is bijvoorbeeld interessant als je:
-
al fictie of non-fictie schrijft en zoekt naar nieuwe invalshoeken
-
in een concreet genre wilt beginnen met schrijven
-
eenmalig een portret wilt maken, bijvoorbeeld voor een uitvaart, jubileum of huwelijk
-
in je rol van uitvaartspreker of trouwambtenaar regelmatig (ceremoniële) portretten maakt en nieuwe stijlmiddelen bewust(er) wilt inzetten
-
in je beroep als geestelijk verzorger, maatschappelijk werker of psycholoog op een andere manier over mensen wilt leren schrijven
-
in je vak als copywriter meer wilt oefenen met zakelijke portretten
Schrijfervaring is niet vereist. Er is ruimte voor 4 - 10 deelnemers.
Wanneer?
Drie vrijdagmiddagen in 2024, telkens van 14.00 tot 16.30 uur:
-
4 oktober
-
11 oktober
-
8 november
Waar?
Bibliotheek De Mariënburg in Nijmegen
Kosten
€ 160,- (als je je aanmeldt vóór 1 september € 150,-)
Wil je graag meedoen, maar kan je de cursus niet betalen, laat het me weten via het inschrijvingsformulier, dan zoeken we naar een manier waarop je toch kan leren over dit mooie ambacht.
Inschrijven
Schrijf je in voor 1 september 2024 en je krijgt 10 euro korting. Je ontvangt de factuur vooraf en voor de hele reeks. Na aanmelding kan je kosteloos annuleren tot twee weken voor de start van de cursus.
Wat zeggen deelnemers?
Elske zorgt dat iedereen aan bod komt, zij zorgt dat de zwijgers ook spreken. Ik vind het mooi hoe zij ons in een aangename flow bij de zaken houdt.
Hendrik
Elske luisterde met haar hele lichaam naar onze vragen, alsof al de rest verbleekte. Ze laat je meteen thuis voelen.
Liza
De opbouw doorheen de 5 lessen werkte goed. Goed dat we inzoomden op drie concrete stijlfiguren en daar steeds op terugkwamen. Ook bijzonder interessant om verschillende werkwijzen bij het schrijven te leren kennen (vrij schrijven - de zintuigen). De uitgebreide feedback bij de huiswerkopdrachten was ontzettend leerrijk. De leestips vond ik ook erg leuk, om (creatieve) toepassingen uit de praktijk te leren kennen.
Edith
Mooi opgebouwd, objectieve en constructieve feedback op de oefeningen, ruimte voor individuele feedback, oog en aandacht voor elke cursist ongeacht het niveau van de technische vaardigheden
Michaël
Ik ben beginnend schrijver en kan al wat zakelijk en commercieel schrijven (bv. webcopy). Deze cursus met een meer beschrijvende, literaire invalshoek was daar een hele mooie aanvulling voor.
Edith
Ik ben gelaafd en gevoed door de cursus portetschrijven. Merci!
Melanie
Wat ik het waardevolst vond was informatie over de invalshoeken om een portret te schrijven en de variatie in werkvormen tijdens de lessen. Je open benadering tijdens de lessen is heel stimulerend om te durven schrijven. Inspirerend is ook de rijkdom aan teksten die worden gedeeld in de groep.
Dorien
Ik heb geleerd om eraan te beginnen, ook met behulp van free writing. En ik heb geleerd dat ik nog veel moet leren :-)
Lia
Ieder mens is het waard om eens beschreven te worden; het heeft mijn nieuwsgierigheid en interesse in het verhaal van de ander nog meer verdiept.